Nhà quản lý giáo dục tìm hướng sắp xếp lại các trường sư phạm

“Quá trình sắp xếp các trường sư phạm mà không tính đến cầu là thua. Chúng ta phải tính 5-10 năm nữa quy mô giáo dục sẽ ra sao, cần bao nhiêu giáo viên để đáp ứng quy mô đó, sau đó mới quay trở lại bài toán sắp xếp trường sư phạm bằng những tiêu chí, nguyên tắc cụ thể”, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ nói.

Đồng tình với quan điểm trên, GS Nguyễn Minh Đường, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Dạy nghề (Bộ Lao động Thương Binh và Xã hội) cho rằng, hiện nay có tình trạng mất cân đối cung – cầu trong đào tạo giữa các bậc học, giữa các môn học, giữa các trình độ đào tạo. Nếu không làm tốt việc dự báo sẽ khó thực hiện sắp xếp hệ thống trường sư phạm.

Cũng nhìn nhận đích đến là nhu cầu giáo viên, GS Nguyễn Thị Mỹ Lộc đánh giá, đề tài mới dừng ở việc giải quyết vấn đề trước mắt mà chưa bám vào đích cuối cùng. “Chúng ta phải nhìn đến năm 2045 đội ngũ giáo viên sẽ như thế nào để hình dung hệ thống cơ sở đào tạo giáo viên. Không thể đuổi theo mãi thực tiễn mà phải dẫn dắt thực tiễn đến đích của chúng ta”, bà Lộc nhấn mạnh.

Nói về nguyên tắc sắp xếp hệ thống trường sư phạm, GS Nguyễn Minh Đường cho rằng mạng lưới phải đáp ứng nhu cầu đào tạo giáo viên; phải được phân bố hợp lý trong cả nước, có quan tâm đến vùng sâu; phân loại, xếp hạng được các loại cơ sở đào tạo.

TS Phạm Đỗ Nhật Tiến, nguyên Trợ lý Bộ trưởng Giáo dục, nói bản chất của đề tài này là tái cơ cấu hệ thống cơ sở đào tạo giáo viên nhằm khắc phục thực trạng hiện nay là lãng phí, thiếu chất lượng và hiệu quả. Tuy nhiên, việc đưa ra mô hình tái cơ cấu trong đề tài còn rụt rè, cụ thể ở đây là xu hướng theo đa ngành. “Trên thế giới hiện chỉ còn Việt Nam đào tạo sư phạm chuyên ngành. Xu hướng các trường sư phạm phải chuyển sang đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực; trường nhỏ phải là thành viên của hệ thống lớn”, TS Tiến nói.

Đồng tình với quan điểm trên, GS Nguyễn Thị Mỹ Lộc cho rằng cần xem xét mô hình đào tạo giáo viên nên như thế nào, cùng với đó giải quyết được phân cấp quản lý trong đào tạo giáo viên: bộ, ngành, địa phương quản lý đến đâu, các cơ sở đào tạo giáo viên quản lý đến đâu. “Đa ngành, đa lĩnh vực là xu thế thời đại, không thể khác được”, bà Lộc nhấn mạnh.

Khẳng định đột phá trong giáo dục tới đây là từ đội ngũ giáo viên; sắp xếp mạng lưới trường sư phạm, hình thành một số trường tốt là “đột phá trong đột phá”, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đề nghị nhóm nghiên cứu tập trung xác định rõ nhu cầu đào tạo giáo viên, nghiên cứu mô hình trường sư phạm dựa trên cấu trúc, quy mô, tiêu chí đảm bảo chất lượng, xây dựng tiêu chí phân loại, khảo sát thực trạng, từ đó đề xuất phương án sắp xếp sao cho khả thi và hiệu quả.

“Cần làm rõ mô hình một trường đại học sư phạm đa ngành, đa lĩnh vực là như thế nào; quy trình đào tạo một người thầy là như thế nào để trường sư phạm không phải là nơi đào tạo thợ dạy mà phải là trung tâm nghiên cứu về khoa học giáo dục; người thầy phải là nhà giáo dục, nhà văn hóa”, Bộ trưởng nói.